Eski oyuncular Rare’i mutlaka hatırlayacaklardır. Donkey Kong Country, Conker’s Bad Fur Day, Banjoo Kazooi gibi oyunları geliştiren firma, oyuncuların gözünde müthiş bir gelecek vaat eden bir geliştirici olarak bir yıldız gibi parlıyordu. Sonrasında devreye Microsoft girdi. Şirketi bünyesine katan Microsoft, bu lokmayı bir türlü hazmedemedi. Xbox 360 çıkana kadar şirketin gösterdiği en büyük başarı Conker Bad Fur Day’in, Conker Live & Reloaded isimli bir yeniden yapımı oldu. Ardından xbox 360’ın çıkış oyunlarından olan Kameo ve Perfect Dark Zero‘yu yapan şirket bir kaç sene sonra çıkardığı Viva Pinata sonrası derin bir sessizliğe girdi. Yapılan oyunlar inceleme notları bakımından yüksek puanlar alsa da satışlarda başarılı olamamıştı. Bunun üzerine Microsoft, Rare’i yeniden yapılandırmaya soktu. Önce 2008 yılında gelen dashboard’un en önemli “yeniliklerinden” biri olarak koca kafalı avatarlar üzerinde muhtemelen zorla çalıştırılan Rare, bir kaç kötü deneme ve iptal edilen bir kaç oyun sonunda kendini Kinect için kimsenin oynamadığı oyunlar yaparken buluverdi. Bugün hangi sıkı oyuncuya Rare’i sorsanız size şirketin Microsoft tarafından nasıl olup da böylesine harcanmış olduğuna hayret ettiğini söyleyecektir.
Bu süreç içerisinde Rare ve Microsoft arasından neler olup bitti elbette bilemiyoruz. Fakat eski bir Rare çalışanı olan Phil Tossel’ın, Retro Gamer’a verdiği röportaj sayesinde kapalı kapılar ardında neler olduğunun ip uçlarını bulabiliriz. Tossel’in söylediklerine göre şirket aralarında Crackdown 2 ve Kameo’nun devam oyunu da dahil olmak üzere bir kaç oyun üzerinde çalıştırılmış ve her biri sonradan Microsoft tarafından iptal edilmiş. Bunlar arasında Crackdown 2 çok ilginç. Çünkü Tossel’in söylediğine göre şirket bu oyun üzerinde “bir kaç ay” çalışmış. Oyun geliştirme dünyasında bir kaç ayın bir kaç dakikaya karşılık geldiğini düşünürsek Microsoft’un kafasının Rare konusunda ne kadar karışık olduğunu tahmin edebiliriz. Bu arada bir parantez açıp söylemem gerekirse, Crackdown 1 bu neslin en güzel oyunlarından biriydi ve maalesef Microsoft tarafından Ruffian Games adlı daha önce bir oyun çıkartmamış ve işin ilginci sonrasında da bir oyun yapmayı başaramamış bir geliştiriciye teslim edilerek heba edildi.
Tekrar Rare’e geri dönersek. Şirketin 2002 yılına kadar çıkarttığı oyunların 90 milyon adetten fazla satıldığını belirtmek gerek. 2002’den sonrası ise tam anlamıyla bir yönetim faciası. Tossel’a göre Microsoft bir yandan Rare’den oyunlarını seven kitleye oyun yapmalarını isterken bir yandan da o kitlenin zerre umurunda olmayan Kinect oyunları yapmaları için zorluyordu. Sonuç olarak bugün Rare’in o eski günlerine dönmesi artık mümkün değil. Zaten Rare’i Rare yapan bütün isimler de bu süreç içerisinde tek tek şirketten ayrıldı.
Bugüne kadar, büyük şirketlerin kendini kanıtlamış veya umut vaat eden küçük şirketleri alıp bünyesine kattıktan sonra onları ne hale getirdiğine pek çok kereler şahit olduk. Bioware’in, EA tarafından satın alınmasından sonraki durumu buna en güncel örnek sanırım. Yani çok sık rastlanan bir durum. Fakat Microsoft’un bu konudaki dosyası biraz kabarık. Age of Empires gibi bir zamanlar ortalığı kasıp kavuran Ensemble Studios‘un alınıp bir kaç sene sonra kapatılması, Mech oyunları ile ünlenmiş Crimson Sky’ın da geliştiricisi olan Fasa Interactive‘in keza aynı akıbete uğraması gibi pek çok örnek var. Anlaşılan Rare de bunlardan sadece bir tanesi olarak oyun tarihinin karanlık sayfalarına eklendi. Rare henüz kapatılmış değil, ama eski şaşalı günlerine dönme olasılığı da pek mümkün değil. Üzerine bir soğuk su içip yola devam etmek gerek.
